Gülüş Estetiği

Güzel bir gülümseme karşı tarafta pozitif bir etki yaratır.Bu etki hayatın her alanında var.Sosyal hayatta,iş görüşmelerinde güzel bir gülümseme kişinin kendine olan güvenini de arttırır.Gülüş tasarımı yüz, ağız ve çevre dokularıyla uyumlu,iyi fonksiyon gören estetik ve doğal gülüşü yaratma sanatıdır.Biz diş hekimlerinin amacı doğayı taklit edebilmektir.Dişlerin formunun,renginin doğal olması çok önemli.Bunu sağlayabilmek için bir çok teknik var.Kullandığımız materyaller teknolojinin de gelişimine bağlı olarak artık çok daha estetik.Gülüş tasarımını yaratırken planlama çok önemli.Öncesinde bir çok açıdan fotoğraflar alınıyor ve videolar çekiliyor.Laboratuarda mumdan yapılan ön çalışmada dişlerin boyutu,formu belli oluyor.Daha sonra yüzle uyumlu bir renk seçip restorasyonlar hazırlanıyor.Her aşaması ayrı bir önem ve dikkat gerektiriyor.Gülüş tasarımını yaparken planlama,materyaller,teknikler ve biraz da tutku gerekiyor.Güzel bir gülümsemeyi herkes hakediyor.

ESTETİK DİŞ HEKİMLİĞİ HİZMETLERİNE NE ZAMAN İHTİYAÇ DUYULUR ?

Ön dişlerinizde form ve büyüklük açısından asimetri olduğu durumlarda, Ön dişleriniz arasında konuşmanıza da olumsuz tesiri olan boşluklar(diastemalar) varsa, Dişlerinizin renginden memnun değilseniz.Dişlerinizde çapraşıklıklar ve/veya düzensizlikler varsa, Daha önceden yapılan restoratif işlemlerin(kuron,köprü veya dolgular) görüntüsü sizi tatmin etmiyorsa,doğal olmadıklarını düşünüyorsanız Fotoğraflarınızda ağzınız kapalı mı çıkıyorsunuz? Toplum içinde gülerken ağzınızı elinizle kapama ihtiyacı mı duyuyorsunuz?
Yukarıda sayılan durum veya durumların sizin için de geçerli olduğunu düşündüğünüzde estetik diş hekimliği hizmeti veren bir doktoru ziyaret etme vaktiniz gelmiştir.

GÜLÜŞ TASARIMINDA DİKKAT EDİLECEK UNSURLAR NELERDİR ?

Hastalarımızda gülüş tasarımı yaparken yaş,cinsiyet,dudaklar,diş etleri,diş renk şekil ve konumları,yüz şekli,ten rengi gibi konular dikkate alınır.

1-Yaş
Ağız dokularında ve yüzde yaşlanmanın getirdiği değşimler hem yumuşak dokularda (yanak, dudak, diş etleri) hem de sert dokularda (diş, kemik) ortaya çıkar. Deri eski elastikliğini kaybedip kırışmaya ve sarkmaya başlarken, diş dokuları da senelerin etkisiyle renk değişimlerine ve doku aşınmalarına uğrar. Yumuşak dokularda estetik girişimlerin (face lift veya dolgu maddelerin enjeksyonu-botoks gibi) büyük oranda fayda getirdiği gözlenmektedir. Dişler deki renk değişimleri kimi zaman basit bir beyazlatma(bleaching) ile ortadan kaldırılabilirse de kimi zaman ağır renk bozuklukları laminate veneer uygulamalarını gerekli kılmaktadır. Keza diş form buzuklukları, aşınmalar ve yaş dolayısıyla oluşmuş kırıklarda da daha basit vakalarda komposit bonding uygulamalarından faydalanıldığı gibi daha ileri vakalarda porselen kuronlar ve porselen veneerlerden de yarlanılarak hastanın dokularındaki yaşlanma etkileri ortadan kaldırılmakta yılların etkisi adeta silinerek hastaya kendine güvenini tekrar kazandıran uzun süreli güzel gülüşler verilebilmektedir. Diğer tarafatan yaşlanma ile birlikte çene kemiklerindeki erimeye bağlı olarak kişi profilinde bir çöküş ve burun ucu çene ucu mesafesinde bir yakınlaşma olur. Çene ucu daha çıkık ve üst dudak bölgesi içe çökmüş görünür. Hastadki bu değişimler eklem sıkıntılarına da sebep olabilir. Burada çiğneme mekaniği bozulduğu gibi aynı zamanda gülüş çevçevesi diye tanımlayabileceğimiz dudak ve yanakların desteği de çöktüğünden hastanın daha yaşlı görünmesine neden olur. Buna ilaveten görülebilecek diş aşınmaları, hastaların bazı parafonksyonları (diş sıkma gıcırdatma gibi) dişlerde boyutsal kısalıklara ve kırıklara sebep olabilir. O zaman azılar bölgesine uygulanacak porselen dolgular veya porselen kuronlar ile düzenlenen dişsel çökmeler, ön bölgelerde yerine göre laminate yerine göre porselen kuronlarla sağlanan ön segment restorasyonları ile hastalarda sağlıklı ve fonksyonel bir ağızla genç bir gülüş elde edilir.

2-Cinsiyet
Kadın ve erkek gülüşlerinde biribirinden ayrılan belirgin farklar vardır.
Erkek
Gülme hattı daha düzdür.
Dişler düz ve köşelidir.
Ön dört keser diş arasıda önemli boy farkı yoktur
Kadın
Kesici diş kenarları alt dudak eğimini takip eder.
Dişler daha yuvarlak hatlı ve bombelidir.
Ön iki keser diş iki yan keser dişe göre daha iri ve uzundur.

3-Dudaklar
Gülüşü çerçeveleyen dudaklar gülüş tasarımı yaparken dikkat edilmesi gereken unsurlardandır. Kalınlığı, inceliği, sarkıklığı, dolgunluğu, çöküklüğü özellikle alt dudak seyri restorasyon sırasında form yerleşim gibi konularda dikkat etmeyi gerektirir. Diş hekiminin uygulaması sonrası kimi zaman dudaklar başka estetik müdahalelerle gülüş tasrımına katkı sağlayacak şekilde şekillendirilirler.

4-Diş Etleri
Gülüş tasarımında dişler ile birlikte dikkat edilmesi gereken çok önemli diğer bir unsur komşuluk yaptığı dişetleridir. Estetik açıdan değerlendirildiğinde diş etinin yaratacağı problemler ve çözümleri çeşitlidir.
Sağlıksız diş eti şiş, parlak görüntülü, kırmızı renkte görülür ve dişetlerinde düzensiz görüntülere sebep verir. Estetik girişimler öncesi doku periodontal işlemlerle tekrar eski sağlığına kavuşturulmalıdır.
Gummy smile (gülerken aşırı diş eti görünmesi) vakalarında gülüş tasarımı adına zorlayıcı durumlar olabilir. Dişler aşırı küçük görünebilir ve estetik dişeti konturlaması ile diş boyları olduğundan daha uzatılarak diş etinin aşırı görüntüsü maskelenir.
Diş eti çekilmesi periodontal hastalıklar sonrası dişi saran dişetinin uzaklaşmasıdır. Bu gibi vakalarda diş diş eti estetiği açısından donör bölgelerden veya diğer diş eti greftleriden faydalanarak diş eti kapatılır.
Düzensiz dişeti dişlerde de aranan altın orana uygun yerleşim göstermeyen (sürme bozuklukları,diş eti çekilmeleri kaynaklı sebeplerle) diş etine denir. Böyle durumlarda dişeti estetiği ile diş eti seviyeleri düzenlenir ve gülüş tasarımına sonra devam edilir.
Diş eti renkleşmeleri (pigmentasyon) Kalıtsal veya diğer sebeplerle diş etinde görülen renkleşmeler gülüş tasarımı öncesi uzaklaştırılmalıdır.

5-Dişlerin Renk, Şekil ve Konumları

Diş renklerindeki arzu edilmeyen durumlar söz konusu olduğunda ilk uygulanacak yöntem diş beyazlatmadır (bleaching). Ancak örneğin tetrasiklin gibi antibiyotiklerin veya aşırı flor alımına bağlı olarak diş yüzeylerinde görülen renkleşmelerde beyazlatma her zaman sonuç vermez. Bu durumlarda kompozit veya porselen veneerler daha doğru bir tedavi seçeneğidir.
Dişlerdeki çapraşıklıklar birincil olarak ortodontik tedavi ile düzeltilmesi gereken unsurlardır. Ancak hastaların kimi zaman uzun sürebilecek ortodontik tedavilerini istemedikleri durumlarda gülüş tasarımı kapsamında vakakompozit veya porselen laminateler vasıtasıyla düzeltilebilirler.
Dişlerdeki kırıklar ve aşınmalar da gülüş tasarımında dikkat edilmesi gereken poblemlerin başında gelir. Bu problemlere uygulanan en iyi çözüm porselen laminatelerdir. Bu yolla dişlerin aşınma ve kırıklarının önüne geçilebileceği gibi estetik bir gülüş elde etme şansı da elde edilir. Hastanın diş gıcırdatma ve sıkma problemleri varsa gece plağı (night guard) ile restorasyonlar koruma altına alınır.
Dişlerdeki aralıklar (diastema) da gülüş dizaynı açısından ele alınması gereken bir problemdir. Bu problem vakanın durumuna göre direkt kompozit dolgu ve kompozit veneerler veya laminate veneerler ile ortadan kaldırılabilir.
Dişlerdeki eski büyük dolgular kimi zaman yenileri ile değiştirilerek ekonomik şekilde halledilebildiği gibi, vakanın müsaade etmediği durumlarda bu yol seçilmemelidir. Unutulmamalıdır ki sigara, çay, kahve şarap gibi boyar madde içeren ürün tüketimi çok olanlarda direkt kompozit restorasyonlar tekrar 1-2 sene içinde renkleşebileceklerdir. Bu açıdan leke tutmayan porselen laminate veneerler bu vakalarda endikedir.

6-Yüz Şekli
Gülüş tasarımında yüz formu çok büyük önem taşır. Genel olarak yüz şekli ile diş şekli arasında paralellikler bulunur. Örneğin uzun dikdörtgen suratlı birinin dişlerinin uzun ve köşeli yuvarlak suratlı birinin dişlerinin daha yuvarlak hatlı olması gibi. Bunu bazen tersine çevirmek için kimi ilüzyonlar kullanarak yüz hatlarının vurgusunu azaltabilme şansına sahip oluruz. Sahip olduğu yüz şeklinin tersine yuvarlak suratlı bir adımda kulanılacak uzun ve ince formlu dişler onu daha ince göstereceği gibi, uzun ince suratlı bir adama kullanılacak daha karemsi dişler yüzünün inceliğini gölgeleyebilecektir.

7-Ten Rengi
Gülüş tasarımı birçok değişkeni hesaba katmamız gereken bir konudur. Ten rengi de bunlardan biridir. Diş renkleri de ten rengine uygun seçilmeli ve örneğin çok açık tenli birinde uygulayacağımız beyazlıktaki bir diş rengi esmer birinde aynen uygulanmamalı,seçilecek birkaç ton koyu renk ile, ten diş rengi ahengi daha iyi sağlanacaktır ve daha doğal ve estetik bir görünüşün ortaya çıkmasına da hizmet edecektir.

GÜLÜŞ TASARIMI İÇİN KRİTERLER

Estetik bir gülümseme için dişler de birtakım kriterlere uygun olmalıdır. Bu kriterler;

1. Altın Oran
Görünür bölgedeki üst kesici dişlerin genişlik ve yükseklikleri sırasıyla, yüzün genişlik ve yüksekliğinin 1/16’sı olmalıdır.

2. Yatay Hizalama
İdeal bir gülümsemede çoğu zaman, göz bebeklerinden geçen hat ile dişlerin ortasından geçen hat birbirine paraleldir.

3. Yüzde Simetri
Ön kesici dişlerin şekil ve boyutlarındaki uyumsuzluk kolayca fark edildiği için simetri çok önemlidir. Bu bakımdan yüz hatlarının imkan verdiği ölçüde simetrinin sağlanması gülüşe çekicilik katar.

4. Gülüş Hattı
Ön dişlerin kesici uçlarını birleştirecek şekilde çizilen eğri alt dudağın eğriliği ile aynı olmalıdır.

5. Dişeti Hattı
Gülümsediğinizde görünen dişeti hattı, üst dudak çizgisine paralel olmalıdır. Dişeti hattı, tıpkı güzel bir tabloyu çevreleyen çerçeve gibidir.

6. Gülüş Genişliği
Arka dişlerin belli oranda görünmesi sağlanmalı yoksa ağız köşelerindeki karanlık alanlar hoş bir görüntü oluşturmaz.

7. Diş Oranı
Ön iki dişin genişliklerinin yüksekliklerine oranları yine altın orana uymalıdır. Dişin görünür boyu, her zaman genişliğinden büyük olmalıdır.

8. Dişlerdeki Gölgeler
Dişlerde tek bir renk hakim değildir. Doğal diş saf beyaz olmaz. Dişin rengi ve şeffaflığı bölgelere (boyun bölgesi, orta kısmı, kesici kenarı) göre değişir.